Allergieën
Een allergie ontstaat wanneer het immuunsysteem reageert op niet-gevaarlijke stoffen. Deze stoffen noemen we allergenen en voorbeelden hiervan zijn:
-
luchtwegallergenen: pollenkorrels van planten en bomen, huisstofmijt
-
voedingsmiddelen: koemelk, pindanoten, appels
-
geneesmiddelen: penicilline
-
insectengif: gif van bijen of wespen
-
contactallergenen: metalen, rubber, latex, nikkel
De onnuttige afweerreactie uit zich in symptomen zoals hoesten, ademhalingsmoeilijkheden, loopneus, niezen, jeuk, geïrriteerde huid of buikpijn. Bekende voorbeelden van allergieën zijn hooikoorts, astma en eczeem.
Bekijk onderstaand filmpje, waarin wordt uitgelegd hoe een allergie ontstaat.
Bij het eerste contact met een allergeen wordt deze opgeslokt door een antigenpresenterende cel (vb. macrofaag). Deze bindt met T-helperlymfocyten, die om hun beurt B-lymfocyten activeren. De B-lymfocyten differentiëren in plasmacellen en B-geheugenlymfocyten. De allergische reactie treedt niet op bij een eerste contact met het allergeen. Pas na een herhaald contact met het allergeen treedt de eigenlijke allergische reactie op.
De plasmacellen maken de antistof IgE in grote hoeveelheden aan. IgE kan binden aan mastcellen (= mestcellen), een type lymfocyt die veel voorkomt in de slijmvliezen. Deze binding zorgt voor de productie en vrijzetting van ontstekingsmediatoren zoals histamine. De ontstekingsmediatoren werken op verschillende receptoren en beïnvloeden bijvoorbeeld de diameter en doorlaatbaarheid van bloedvaten, de bronchiën van de luchtwegen, maagzuurproductie... In extreme gevallen zoals bij pindanoten- of wespensteekallergie kunnen de effecten zelfs dodelijk zijn.
Kruisreactiviteit
Vaak reageren mensen die allergisch zijn voor bijvoorbeeld gras- en/of boompollen ook op bepaalde voedingsmiddelen, met name groenten en fruit. Dit komt omdat de structuur van het stukje stuifmeelkorrel dat de allergische reactie veroorzaakt overeenkomt met bepaalde, specifieke voedselstructuren. Omdat het immuunsysteem niet in staat is om deze zogenaamde allergenen van elkaar te onderscheiden kan er een allergische reactie ontstaan.